Lideri EU odlučuju o otvaranju pregovora o članstvu s BiH

Samit u Briselu nastavljamo pratiti na ovom linku.

Pred odluku šefova država i vlada Evropske unije o otvaranju pristupnih pregovora sa BiH, nacrt zaključaka Evropskog saveta koji se odnosi na proširenje pretrpeo je male izmene i novi tekst sada analiziraju članice, saznaje Radio Slobodna Evropa (RSE) iz pouzdanih izvora sa samita.

Suštinski ove izmene nemaju nikakav uticaj na konačnu odluku o Bosni i Hercegovini jer je i dalje formulacija da Evropski savet odlučuje da otvori pristupne pregovore sa Bosnom i Hercegovinom.

Izmene teksta se više odnose na Ukrajinu I Moldaviju koje iščekuju odluku o pregovaračkom okviru.

Budući da je odluka o Bosni I Hercegovini u okviru zaključaka koji se odnose na proširenje, odluka o zemlji će se doneti kada se sve države članice usaglase oko sve tri države.

Izmene u tekstu ima i u odlomku koji se odnosi na BiH u kontekstu pregovaračkog okvira, saznaje RSE.

Dok je pozitivna odluka o zelenom svetlu za otvaranje pristupnih pregovora sa Sarajevom izvesna, postoje male promene u drugoj rečenici koja se odnosi na pregovarački okvir.

“Evropski savet poziva Komisiju da pripremi pregovarački okvir u cilju njegovog usvajanja od strane Saveta onog trenutka kada se preduzmu svi relevantni koraci navedeni u preporuci Komisije od 12. oktobra 2022. godine”, stoji u najnovijem nacrtu kojeg sada razmatraju delegacije 27 država članica.

Odluka lidera država članica EU se očekuje večeras na samitu.

Pretjhodno je u toku dana premijer Holandije Mark Rute rekao da će njegova zemlja podržati preporuku o otvaranju pristupnih pregovora sa Bosnom i Hercegovinom, ali da pregovarački okvir ne može biti usvojen dokle god se ne ispune uslovi.

“Postoji najmanje pet neriješenih stvari koje se trebaju okončati u okviru osam kriterijuma sa liste koja broji čitavih 14”, rekao je novinarima Rutte na ulasku u sjedište EU gde će kasnije popodne početi sastanak Evropskog vijeća.

I njemački kancelar Olaf Scholz (Šolc) je potvrdio podršku Bosni i Hercegovini te naglasio da Evropska unija treba da ispuni obećanje dato zemljama regiona prije dvije dekade.

“Vjerujem da zemlje Zapadnog Balkana moraju biti u stanju da se potpuno oslone na nas (EU). Obećanje da će postati članice Evropske unije dato je u Solunu prije više od 20 godina. Sada su nam potrebni sljedeći koraci”, poručio je Scholz.

Najnoviji i konačni nacrt zaključaka koji je usaglašen među državama članicama obuhvata i pozitivnu odluku lidera EU po pitanju početka pregovora o članstvu između Brisela i Sarajeva.

“Nadovezujući se na preporuku Komisije od 12. marta 2024. godine, Evropsko vijeće odlučuje da otvori pristupne pregovore sa Bosnom i Hercegovinom”, stoji u konačnim zaključcima oko kojih će u četvrtak uveče raspravljati lideri EU.

“Evropsko vijeće poziva na usvajanje pregovaračkog okvira kada se preduzmu svi relevantni koraci navedeni u preporuci Komisije od 12. oktobra 2022”, dodaje se u ovim zaključcima.

Ovi zaključi u koje Radio Slobodna Evropa (RSE) ima uvid su usaglašeni 20. marta i kao takvi će se naći za stolom gdje će se okupiti lideri.

BiH ima status kandidata za punopravno članstvo od decembra 2022. godine.

U decembru 2023. godine, lideri EU su izrazili spremnost da otvore pristupne pregovore sa BiH i pozvali Komisiju da u martu objavi izvještaj o stepenu ispunjavanja ključnih kriterijuma, što će biti osnov za odluku lidera EU.

Usvajanje okvira je potrebno za početak pristupnih pregovora sa državom kandidatom.

Pregovarački okvir kada se ispuni svih 14 kriterijuma

Dok će Bosna i Hercegovina danas skoro izvjesno dobiti zeleno svjetlo za otvaranje pristupnih pregovora, oni ne mogu početi dok se ne usvoji pregovarački okvir.

Prema nacrtu zaključaka, ovaj okvir će biti pripremljen kad zemlja ispuni svih 14 kriterijuma koje je Evropska komisija predstavila 2019. godine.

Tih 14 prioriteta su podijeljeni u četiri područja- demokratija i funkcioniranje institucija, vladavina prava, osnovna prava i reforma javne uprave, koje BiH treba ispuniti kako bi počela pregovore o članstvu.

Iste prioritete i stepen ispunjenosti je Evropska komisija iznijela u godišnjem izveštaju o napretku 2022. godine.

Na ovaj dokument se odnosi odlomak iz zaključaka u kojem se navodi da će pregovarački okvir biti predstavljen kada se preduzmu “svi relevantni koraci” navedeni u preporuci Komisije od 2022. godine.